Евклиддин геометриясы
Белгилүү болгондой Евклиддин «Начал» жыйнагы 2000 жыл бою геометрияда үлгү болуп келген. Бирок XIX кылымдын арасында математиктер: Лабочевский, Бояй андан сон Риман дегендей жана Больцан, Коши, Абель, Гаусс деген атактуу адамдар арасында сыноого алынган. Түзүлүш системасында бир нече логикалык каталар табылган, анын кээ бири мурунку убакта эле табылган. Бул геометрия Евклид убагындагы түшүнүгүнө тийиштуу. Жаңы түшүнүктүн аныктоосу, анын мазмунун оңдолушу менен жана жаңы эрежелердин мурун эле чыккан түшүнүктөр боюнча түзүлгөнү менен коштолот. Биз эн жөнөкөй түшүнүктөргө умтулуубуз керек. Логикалык түшүнүктөр, негизги түшүнүктөр болуп саналышы керек. Евклиддин «Началындагы»аныктамасы азыркы илимдеги геометрияга канагаттандырылбайт. Азыркы кездеги аныктамасын мисалга алсак: Кандай гана түз сызык болбосун, ал түз сызыкка тиешелүү да, ага тиешелүү эмес да чекиттер бар. Биринчи жолу Евклид системага салган геометрия – Евклиддин геометриясы. Евклиддин геометриясында аксиомалар системасы чекит, түз сызык, тегиздик, кыймыл жана «чекит тегиздиктеги түз сызыкта жатат» деген негизги түшүнүктөргө таянат. Азыркы баяндалган аксиома системаларын төмөндөгүдөй 5 топко: топтоштуруу, тартип, кыймыл, үзгүлтүксүз жана параллель түз сызыктар жөнүндөгү аксиомаларга бөлүштүрөт.
- СҮЙҮНБАЙ ЭРАЛИЕВ. КАЗАК ТУУГАНГА
- Кожожаштын келиши, кыргыздын жеңилиши
- Калпа
- Жолой
- Жалгыз үй отуруу
- Уурдалган ат
- АКБАР РЫСКУЛОВ. ЖАЛГЫЗ
- «Конокко аш кой, эки колун бош кой»
- Эки бакыр, бир тукур
- БАЙДЫЛДА САРНОГОЕВ. АЯЛДАРДЫ КУТТУКТОО
- Түп козголоңу
- Канчоронун кан болушу
- ЫСАК ШАЙБЕКОВ. Кайран эл
- Этностор
- Чыганаак катын
- Кыргыз автономия советтик социалисттик республикасы
- IX жана X кылымдар. Улуу Кыргыз мамлекети
- Кыргыз эл макалдары. А тамгасы 3-бөлүк 800 макал
- Жаңылануу
- Революциячыл комитеттер
- Кыргыз тилин үйрөнөбүз. Изучаем кыргызский язык
- Бирөөнүн дасторконун сыноо
- Акдөбө шаар чалдыбары
- Ишеничтен кетүүчүлүк
- Кыргыз эл оюндары. Карышкыр оюн, Койчу жана карышкыр, Кол кармашышып жүгүрүшүү
- «Жеңенин бир саны кайнисиники».
- Нооруздун дагы бир бөтөнчөлүгү
- Күтүүсүз күлкү
- Эки айылды эриктирбей, бир айылды бириктирбей
- Карыларга сыйынуу
- Сура Ат-Тауба
- «Кыз кыздай, кыш кыштай болсо»
- Абдылдаев Эсеналы
- Чыгыш Түрк кагандыгы
- Кыргыз эл оюндары. Опол, ордо, орто топ.
- Чекилик кетирүү
- БЕЛГИ ЫРЫ
- Кадимки тыйын чычкан
- ТОКТОСУН САМУДИНОВ. МЫШЫК
- ЖАЛГЫЗ ТАЛ
- Токтогул менен Тоголок молдо
- АЙ, КҮН, ЖЫЛДЫЗ
- Функциялардын графиги
- Көчө жана айыл тартибин сактоо
- «Нарын» эт жеш тартиби
- Жээн эл болбойт, желке тон болбойт
- Кыргызстанда Туризм
- СУУ, БАЛЫК
- Бирин-бири уруп ойноосу
- Аварлар
- Айдараалы жөргөлөк
- Кыргыздын калмактан жылкы алып, айылын чаап турганы
- АЛЫКУЛ ОСМОНОВ. БҮКӨН
- ЭНЕ-ТИЛ БОЛБОЙ, ЭЛ БОЛБОЙТ
- Кыргыз шаркыратмалары
- ЖОЛОН МАМЫТОВ. АЖАЛ МЕНЕН СУЛУУЛУК
- АСМАН, ЖЫЛДЫЗ, КҮН
- Аюу менен чиркей
- Ормон заманындагы кыргыз
- Дөөтүсү курч
- Паракор
- Мукамбет пайгамбардын 12 зайыбы. Капса
- Кыргыз эл оюндары. Азаптуу кап, арыктан секирип өтүү, жамбыга секирип жетүү
- САНТАШ (уламыш)
- Багыш. Мендирман (8)
- Жалпак олтуруу
- УРКУЯ САЛИЕВА
- Ат үстүндө саламдашуусу
- Итине жугунду арттырбаган
- Айкөл Манас. 8-китеп
Кыргыз
