Абанын булганышы — кишинин тиричилигинин натыйжасында калк отурукташкан жайлардагы аба составынын өзгөрүшү. Калк отурукташкан жерлерди көрктөндүрүү (асфальттоо, жашылдандыруу, санитариялык тазалоо) начар болсо, шамалдан, транспорт жүргөндө, киши басканда чаң көтөрүлүп абаны булгайт. Суук мезгилде үйдү жылытуу үчүн меш жагылганда мор аркылуу абага түтүн, көө жана башка бөлүнүп чыгат.
Андан тышкары ири шаарларда өнөр жай ишканаларынан, транспорттон чыккан газ, чаң, буу дагы ушундай сыяктуулардан аба булганат.Кийинки мезгилде автотранспорттордун саны өсүп, алардын кыймылдаткычтары бөлүп чыгарган зыяндуу заттар абаны көбүрөөк булгоодо.Алсак, айрым маалыматтар боюнча 1 миң автомашина бир күндүн ичинде 3,2 т көмүртек кычкылын, 200—400 кг чала күйгөн отун продуктуларын, 50— 150 кг азот бирикмелерин абага бөлүп чыгарат. А б. кишинин (жаныбарлардын) ден соолугуна, өсүмдүктөрдүн өсүшүнө -зыяндуу таасир тийгизет.
Мындай булганган абада жашаган кишилердин ден соолугуна зыян келтирилип, айрым оорулардын саны көбөйүп, өмүрдү кыскартат. Абадагы зыяндуу заттар жана чаңдар организмге өпкө аркылуу киргендиктен, биринчи кезекте дем алуу органдары жабыркайт. Ошондуктан өпкөнүн, жогорку дем алуу органдарынын оорулары (бронхит, бронх астмасы, сезгенүү жана башка) көп кездешет, ошондой эле алардын рак оорусу да көбөйүүдө. Абадагы чаң, түтүн, ыш күн нурунун, андагы ультракызгылт көк нурдун өтүшүн азайтып, организмдин ар түрдүү ооруларга туруктуулугун төмөндөтөт. Абанын радиоактивдүү заттар менен булгануусу кишинин ден соолугу үчүн өтө зыяндуу. Ошондуктан, абаны булгануудан сактоого багытталган чаралар өтө чоң мааниге ээ.
Ал үчүн Советтер Союзунда табиятты коргоо законунун негизинде тийиштүү чарбалык жана санитариялык чаралар жүргүзүлүп, оң натыйжаларды берүүдө, ошондой эле к. Абаны тазалоо, Абаны санитариялык коргоо.
Ангеме
Булак: bizdin.kg
- МИДИН АЛЫБАЕВ. ӨМҮРКУЛ ЖАКИШЕВГЕ
- САРЫЧЕЛЕК
- Баш кесмек бар, тил кесмек жок
- Бир АЛЛА
- АЛЫКУЛ ОСМОНОВ. БҮКӨН
- Топуракты түйүп кетүү
- Даван жөнүндө баян
- Бостон уруусу
- Арстан күчүгүн асыраган мышык
- Айбандан мурда адамды ардакта
- Манас Акбалтанын кеңеши менен кошойду издеп жөнөгөнү
- Сыйкырдуу сака
- «Ат, аттан кийин жат»
- Асылкечтик
- Ат оонаган жерде түк калат
- ТОКТОСУН САМУДИНОВ. МЫШЫК
- Жоолук салынбай эле кой
- Чубактын Манаска келип кошулганы
- АНАТАЙ ӨМҮРКАНОВ. КОШУНА КЫЗ
- « ЭР ТАБЫЛДЫ» ЭПОСУНАН ҮЗҮНДҮЛӨР.
- КҮРДҮ ЫРЫ
- Камчысынан
- Сура Аль-Хадид
- Богра Хан
- Акын жана коомдук ишмер Бүбайша Арстанбекованын чыгармачылыгы
- Миңбай, жүзбай
- Түргөштөр
- Калп — принцип катарында
- Мышык менен чычкандар
- Коргоол
- Атадан калган тамак
- Калп эмнеге алып келет (жомок)
- Оп майда
- Кутмандуу Кыргыз Атадан собол
- Ганнибал жана Карфаген
- КАЛЫГУЛДУН ТЕРМЕ, САНАТ ЫРЛАРЫ
- Документтерди жоготуп коюу
- Жеңижок менен Наркүлбүбүнүн (Рыскүл) айтышы
- Сура Аль-Балад
- Өзүбек
- Айкөл Манас. 8-китеп
- Тамактын кадыры карының ачкан кезде, төшектүн калыңы, уйкуң келген жерде
- СТУДЕНТТИК КҮНДӨРҮ ЖӨНҮНДӨ
- ДАРЫЯ, СУУ
- ТЕЛИБАЙ ТЕНТЕК (Жомок)
- ТУРАР КОЖОМБЕРДИЕВ. АПА (поэма)
- Сура Ат-Тин
- Бурулча
- Султан менен сыйкырдуу мунара
- Советтер союзунун баатырлары
- БУУ, ЖАМГЫР
- Японияда саясий ойдун өнүгүшү
- Ак жоолук, жаш солдат, күтүлбөгөн жолугушуу (аңгемелер)
- Беттен алуу
- Жалгыз үй отуруу
- ТОКТОСУН САМУДИНОВ. ДАСТОРКОНДО
- Жууну-жүз чаюу
- Пештенуу
- Шилекей бездери
- Сура Аль-Муджадила
- Туурамчылдан тууганым болгуча, бекөөлдөн белом болсун
- Манас тайбуурулду мингендекайра уруш башташы, чаркы келбей кол тарап,жерлерине кайтышы
- Кыргызча дилбаян. Эмгек
- Камырдан кыл сууругандай
- ТОКТОСУН САМУДИНОВ. ТАНДА
- Жаркынайым
- Василий Владимирович Бартольд
- СҮЙҮНБАЙ ЭРАЛИЕВ. ООРУКАНАДА
- БАРПЫ АЛЫКУЛОВ. АЙТ, АЙТ ДЕСЕ
- ТОКТОСУН САМУДИНОВ. КАНЧА БАШТУУ АЖЫДААР?
Кыргыз
