ЫРЫС АЛДЫ — ЫНТЫМАК
Качандыр бир кезде акылдуу карыя жашаптыр. Анын тогуз уулу бар экен. Бирок балдары атасы айткан акыл-ды угушпайт. Ар кимиси өз алдынча жүрөт. Ага теге-ректегилердин баары күлөт. Чоңу кичинесин сабайт. Киченеси чоңун акырая карайт. Биримдиги жок тогуз баланы бөлөк кишилер уруп кетишет. Атасы балдары-нын кылыгы жөнүндө терең ойго чөмүлөт. Эч айла болбо-гон соң, чал өзү тоого барды да, үйүнө чоң тутам табылгы-ны көтөрүп келип, балдарын чогултуп алып:
— Кана, балдарым, күчүңөрдү сынап көрөйүн, мына
бул табылгыны тобу менен сындыргыла,— дейт.
Тогуз уулдун ар бири кезектешип күчүн сынады. Боо-ланган табылгыны эч кимиси сындыра албай, шалдайып туруп калышты.
Карыя табылгынын боосун чечип:
— Эми бирден сындырып көргүлө,— деди.
Балдары табылгыны ошол замат чырт-чурт бөлүп, сын-
дырышты.
Абышка балдарын отургузуп алып нускалуу сөз баш-тады:
— Мен силердин келечегиңерди ойлоп капа болом. Душманыңар көп, эгер ыркыңар жок болсо, душман си- лерди жанагы жалгыз табылгыдай барча-бурч сындырып коёт. Ал эми боолонгон табылгыдай бирдиктүү болсоңор,
сындырмак түгүл, силерди эч ким майтара албайт. Менин айтаар акылым ушул,— дейт.
ЫРЫС АЛДЫ — ЫНТЫМАК
Качандыр бир кезде акылдуу карыя жашаптыр. Анын тогуз уулу бар экен. Бирок балдары атасы айткан акыл-ды угушпайт. Ар кимиси өз алдынча жүрөт. Ага теге-ректегилердин баары күлөт. Чоңу кичинесин сабайт. Киченеси чоңун акырая карайт. Биримдиги жок тогуз баланы бөлөк кишилер уруп кетишет. Атасы балдары-нын кылыгы жөнүндө терең ойго чөмүлөт. Эч айла болбо-гон соң, чал өзү тоого барды да, үйүнө чоң тутам табылгы-ны көтөрүп келип, балдарын чогултуп алып:
— Кана, балдарым, күчүңөрдү сынап көрөйүн, мына
бул табылгыны тобу менен сындыргыла,— дейт.
Тогуз уулдун ар бири кезектешип күчүн сынады. Боо-ланган табылгыны эч кимиси сындыра албай, шалдайып туруп калышты.
Карыя табылгынын боосун чечип:
— Эми бирден сындырып көргүлө,— деди.
Балдары табылгыны ошол замат чырт-чурт бөлүп, сын-
дырышты.
Абышка балдарын отургузуп алып нускалуу сөз баш-тады:
— Мен силердин келечегиңерди ойлоп капа болом. Душманыңар көп, эгер ыркыңар жок болсо, душман си- лерди жанагы жалгыз табылгыдай барча-бурч сындырып коёт. Ал эми боолонгон табылгыдай бирдиктүү болсоңор,
сындырмак түгүл, силерди эч ким майтара албайт. Менин айтаар акылым ушул,— дейт.
Көп узабай карыя бул дүйнөдөн өтөт. Ошондо балда-ры акылга келип, биримдик менен оокат кылып, кас-ташкан душманды жеңип, бей-бечарага каралашып, ын-тымактуу өмүр сүрүшөт. «Ырыс алды — ынтымак» деген накыл кеп ушундан улам айтылып калыптыр. (Жомок).
- Кыргыз эл оюндары. Узундукка секирүү, узунунан коюлган узун камчыдан секирип өтүү, аңкилдек.
- Итке ит өлүмү
- «Жер тамырынан эл тамыры көп»
- Кыргыз
- Сура Аш-Шура
- Мукамбет пайгамбардын 12 зайыбы. Кадийча
- Кезектеги жыйналыш
- Кыргыз эл оюндары. Дөңгө секирип чыгуу, Жардан секирип түшүү, Коён секириш
- Манас. Чет-бээжин
- Күүнүн башы – «Камбаркан»
- Кыргыз эл оюндары. Карышкыр оюн, Койчу жана карышкыр, Кол кармашышып жүгүрүшүү
- Тилемчилик
- Сура Аль-Камар
- Дамбал уурдоо ырымы
- Файл менюсун түзүү
- Султан Бабыр кыргыздар жөнүндө
- Беш жолдош
- Алданган карышкыр
- Манас. “Манас” эпосунун элдиги жөнүндө
- Эчки тууй албай жатып, койго аначы болот
- МИДИН АЛЫБАЕВ. БЮРОКРАТ
- Кыргыз аңгемелери. Түйшүк
- Сура Аль-Ахзаб
- САЛБИЛЕК АЙТЫМЫ
- ЭСЕНГУЛ ИБРАЕВ. ЖАН ДҮЙНӨ ЖАҢЫРЫГЫ
- Сура Аль-Бурудж
- Кыргыздардын каада-салттары. КУДА БОЛУУ
- Саламчы
- ЖООМАРТ БӨКӨНБАЕВ. ЖЫЛАН МЕНЕН БАКА
- Абылай хан согушу 1775-76-жылдарда болгон
- Аверден
- АСАН ЖАКШЫЛЫКОВ. “НАСЫЙКАТ”
- Нысапсызга кашык салса, беш ууртайт
- АЛЫКУЛ ОСМОНОВ. АДАМ3АТ
- Дантелла
- Эркектик касиет
- КИНОДОГУ ӨМҮР
- Жетим бала
- Байдылда Сарногоев. «Импорт» оорусу
- Тестиер кыз
- Жээренченин баласы
- МЕН КЕМЕ
- БАЙТЕМИР АСАНАЛИЕВ. АЗ КАЛДЫ
- Айткандын оозу жаман, ыйлагандын козу жаман
- ЭНЕ-ТИЛ БОЛБОЙ, ЭЛ БОЛБОЙТ
- Өрүшү семиз
- Сура Йа Син
- Итче чакырып уруу
- ЖАШТАРГА
- БЕЛЕК СОЛТОНОЕВДИН “РУМКАН” КАЗАЛЫНАН ҮЗҮНДҮ
- БАЙЧЕЧЕКЕЙ (уламыш)
- Күлүктү токуу
- Манас эпосу. Саякбай Каралаевдин толук айтымы
- Бай, манаптын кедей начарды ээгени, жер ээлегени
- ТОКТОГУЛДУН ӨЛҮМ АЛДЫНДА ЫРДАГАНЫ
- Кырсык кимди басат?
- Чай ичип кеткиле
- СҮЙҮНБАЙ ЭРАЛИЕВ. МЕН–КЫРГЫЗ
- Тарих-и кыргыз шадмания
- Сарбагыш тынай уругунун оруска караганы
- МАХМУД КАШГАРИ «ТҮРК СӨЗДӨРҮНҮН ЖЫЙНАГЫНАН». АЗЫРКЫЧА АЙТЫЛЫШЫ
- Абий
- Сөздөр жана алардын мааниси
- КҮН КҮРКҮРӨГӨНДӨ АЙТЫМ
- АНАТАЙ ӨМҮРКАНОВ. ПАМИРДЕГИ ЖАШТЫК
- Эсенкан буйрук кылып жолойду баш кылып Манаска кол аткарганы
- КЫРГЫЗ САЛТТАРЫ
- Ажырашаар дос ээрдин арткы кашын сурайт
- МИДИН АЛЫБАЕВ. АДАБИЯТТЫК ПАРАД
- Маалымкат
Кыргыз
