Математикалык логика
Аталган багыт математикалык логиканын орчундуу бөлүгүн түзөт жана анда колдонулган математикалык аппарат абдан татаал жана көп кырдуу. Математикалык логикадагы бир багыт – тилдик бирдиктердин (сүйлөм, сөз айкаш, сөз) структурасын сыпаттоо ыкмасын иштеп чыгуу.Математикалык логикада мындан башка да бир топ багыттар бар. Алардын орчундуулары – математикалык логиканын , көптүк теориясын жана алгебранын каражаттарын колдонгон аналитикалык моделдер теориясы бар. Хилелдин категориялуу грамматикасы ж. б Математикалык логиканын барандуу маселелеринин бири -автомат котормосу жана информацияны иштетип тейлөө кызматында колдонмого айланган ортомчу тилди түзүү. Мында кадимки тилде жазылган информация баштапкы көп маанилүүлүгүнөн арылат жана иргелет. Натыйжада ортомчу тилдеги информация ЭЭМ тарабынан тоскоолсуз окулуп таанып билинет. Математикалык логика – символикалык логика , теориялык логика – математиканын математикалык далилдөөлөрдү жана математиканын негизинин маселелерин изилдөөгө арналган бөлүмү. Г.Лейбниц 17- кылымда эле бүткүл математиканын универсалдуу тилин табуу идеясын сунуш кылган . Бирок бул багттагы алгачкы илимий эмгектер -–аристотелдик логиканы алгебралаштыруу боюнча Ж.Булдун (1847) жана О.де.Моргандын (1858) эмгектери 19-кылымдын ортосунда гана пайда болду. Математикалык логиканын өнүгүшүнө 19-кылымдын аягы жана 20-кылымдын башында табылган көптүктөр теориясынын негизги түшүнүктөрү менен байланышкан антиномиялар (парадокстар) көмөк болду. Л.Брауэр(1908) өзүнүн интуициялык программасын сунуш кылган. Бул программада актуалдуу чексиздикти карабоону башкача айтканда чексиз көптүктөрдү бүткөн көптүк катары карабоону сунуш кылган. Интуициячылар математикадагы бардык тигил же бул обьектилердин бар болуусунун далилдөөсүн конструкциялуу жол менен далилдөөнү , башкача айтканда ошол обьекти тургузуу жолу менен далилдөөнү талап кылышкан. Математикалык логиканын предмети көп кырдуу. Мында баарынан мурун логикалык логика–математикалык эсептөөлөрдү изилдөө негизги орунда турат. Математикалык логиканын дагы бир жетишкендиктеринин бири-жалпы рекурсивдуу функция түшүнүгүнүн калыптанышынын жана анын негизинде алгоритм теориясынын өнүгүшү.
- Кыргыз оюндары. Тыйын эңмей, укурук салмай
- Раимжанов Мамат. Армандуу тескей
- Кыргыз элинин калыптанышы
- Бармак басты, көз кысты
- А дүйнө кетсем, кайыр кош!
- Абышка менен түлкү
- Үч кыз
- Түргөш тыйындары
- Тышка чыксам, койчулар кементай жабышат, үйгө келсем кадырым жок
- АСАН ЖАКШЫЛЫКОВ. БАТА
- Эпос Манас. Манастын бала чагы
- Нарындагы көтөрүлүш
- Солтодогу көтөрүлүш
- Көкчөнүн өлүшү 1-бөлүк
- ТОКТОСУН САМУДИНОВ. ЖАНЫБАРЛАР ДҮЙНӨСҮ
- МОЛДО КЫЛЫЧ ШАМЫРКАН УУЛУ. ЗИЛЗАЛА
- Платон
- ИСХАК РАЗЗАКОВИЧ РАЗЗАКОВ
- Эски малдын көзүндөй
- Кара-Молдо
- Тукум куучулук
- Ажы бий
- «Кел, орток, кел»
- Түгүтескери айланып
- ТОГОЛОК МОЛДО. КАРКЫРА МЕНЕН ТҮЛКҮ (тамсил)
- АЙТСАМ СӨЗДҮН ЖӨН-ЖӨНҮН
- Эне мээрими.
- Иттартыш (итталаш)
- Жумгалдагы көтөрүлүш
- Эки бир тууган
- Ак сатуу
- АСАН ЖАКШЫЛЫКОВ. ДҮНҮЙӨ
- Кыргызияда караханиддер
- СҮЙҮНБАЙ ЭРАЛИЕВ. КЫР БЕЛДЕ
- Коргоого алынган коруктар жана айбанаттар
- «Жеңенин бир саны кайнисиники».
- Кыргызстандын искусствосу (фото)
- КАР
- Кол жууп калуу
- «Жер жамандап барбасын»
- МОЛДО КЫЛЫЧ ШАМЫРКАН УУЛУ
- Узун сарыга сактаганы
- ЖООМАРТ БӨКӨНБАЕВ. КЕЗИГИШҮҮ
- Салынуу кашык
- «Чоң үйдөгү күлсө, кичи үйдөгү ырсаят»
- Ондатр
- ДИНИЙ ҮРП-АДАТТАР
- СҮЙҮНБАЙ ЭРАЛИЕВ. СОКРАТ МЕНЕН
- Текеберчилик
- ТОГОЛОК МОЛДО. АЛА-ТОО
- КҮН КҮРКҮРӨӨ, ЧАГЫЛГАН, ЭЧКИ
- «Бабурдун үйү» кимдин «үйү»?
- Таш койгон ташын алат, кыш койгон кышын алат
- СҮЙҮНБАЙ ЭРАЛИЕВ. ӨРТ ӨЧҮРГҮЧ КУЗЬМЕНКО
- Сура Аль-Кахф
- Байыркы түрк жазма эстеликтери
- «Байдын уулу айраның, айраның болбосо чыгаар эле ойронуң»
- Ийик ийиртүү
- ТЕМИРКУЛ ҮМӨТАЛИЕВ. МЕКЕН ҮЧҮН
- Калп — принцип катарында
- Жаңыл Мырза
- Тынымсейит
- Чaй жaнa пaмир кыргыздaрынын тaмaк-aш систeмaсы
- Эне тилим – эне сүтүм
- Эр тайын тартат
- Арабдардын кыргызияны багынтканы
- Сура Ат-Такасур
- Күйүтүн тең бөлүшүү
- АЛЫКУЛ ОСМОНОВ. МАЛЯР
- Түргөш кагандыгы
Кыргыз
